μεταβολισμός
Ο μεταβολισμός του ανθρώπου είναι το σύνολο των φυσικών και χημικών διεργασιών που γίνονται καθημερινά μέσα στο σώμα για να υπάρχει ζωή αλλά και προσαρμογή στο περιβάλλον.
Όπως είναι φυσικό, όλες αυτές οι διεργασίες που στο σύνολο τους λέγονται μεταβολισμός, δαπανούν μεγάλα ποσά ενέργειας προκειμένου να πραγματοποιηθούν.
Ο μεταβολισμός χωρίζεται σε καταβολισμό όταν ο οργανισμός καταστρέφει και αναβολισμό όταν κατασκευάζει.
Το σώμα αποτελεί ένα τεράστιο εργοστάσιο που επιτελεί ταυτόχρονα πολλαπλές λειτουργίες όπως :
- αναπνοή
- συστολή της καρδιάς
- πέψη και η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών
- μυϊκή συστολή
- σύνθεση ορμονών και ενζύμων
Την ενέργεια αυτή την παίρνουμε από τις τροφές.
Η αύξηση του σωματικού βάρους εμφανίζεται όταν η ενέργεια που παίρνουμε από τις τροφές είναι περισσότερη από αυτή που χρειάζεται ο οργανισμός για την επιτέλεση των καθημερινών του λειτουργιών.
Ως εκ τούτου το περίσσευμα παραμένει στο σώμα μας και αποθηκεύεται με τη μορφή λίπους.
Τώρα αν θέλουμε να μειώσουμε το βάρος μας όπως προκύπτει από τα παραπάνω θα πρέπει η ενέργεια που προσλαμβάνουμε από τη τροφή να είναι μικρότερη από την ενέργεια που καίμε.
Με λίγα λόγια θα πρέπει να μειώσουμε τις θερμίδες που παίρνουμε περιορίζοντας το φαγητό και να αυξήσουμε με κάποιο τρόπο τις θερμίδες που καίμε.
Το θέμα είναι πώς μπορούμε να αυξήσουμε τις θερμίδες που καίμε. Και εδώ ακριβώς υπεισέρχεται ο μεταβολισμός και ο ρόλος του στο αδυνάτισμα.
Συνολική Ημερήσια Ενεργειακή Δαπάνη (ΣΗΕΔ)
Η ενέργεια που καίμε ημερησίως είναι το άθροισμα της ενεργειακής κατανάλωσης ηρεμίας, της τροφογενούς θερμογένεσης και της άσκησης.
Τι περιλαμβάνει;
- Βασικός Μεταβολικός Ρυθμός (BMR):
Η ενεργειακή κατανάλωση ηρεμίας ή αλλιώς βασικός μεταβολικός ρυθμός (ΒΜΡ) αποτελεί το σύνολο των θερμίδων που καίμε για τη λειτουργία των διαφόρων οργάνων (καρδιά, νεφρά, μύες, πνεύμονες, εγκέφαλος κτλ.).
Ο ΒΜΡ αποτελεί το κυριότερο ρυθμιστή των θερμίδων που καίμε ημερησίως.
(μεταβολισμός – αντιστοιχεί στο 60-75% της ΣΗΕΔ) - Τροφογενής θερμογένεση:
Η τροφογενής θερμογένεση είναι οι θερμίδες που καίει ο οργανισμός αμέσως μετά τη λήψη κάποιου γεύματος. Ουσιαστικά είναι η ενέργεια που απαιτείται για την πέψη και την απορρόφηση της καταναλωθείσας τροφής.
(μεταβολισμός – αντιστοιχεί στο 5%-10% της ΣΗΕΔ) - Άσκηση:
Το ενεργειακό κόστος της άσκησης περιλαμβάνει τόσο τις θερμίδες που καίμε κατά τις καθημερινές απλές αυτόματες κινήσεις όσο και τις θερμίδες που καίμε όταν ασκούμαστε εντατικά.
Η άσκηση είναι ο παράγοντας που μπορούμε να τροποποιήσουμε σε μεγαλύτερο βαθμό από τους άλλους δύο και κατ’ επέκταση μέσω αυτής να επηρεάσουμε και τη ΣΗΕΔ.
(μεταβολισμός – αντιστοιχεί στο 15%-30% της ΣΗΕΔ)
Συνοψίζοντας δεν υπάρχει καλός μεταβολισμός και κακός μεταβολισμός.
Ο μεταβολισμός μπορεί να μεταβληθεί με δράσεις που μπορούν μας φέρουν στην κατάλληλη ισορροπία που ο οργανισμός θα γίνει πιο καυστικός από αποθηκευτικός.
Σήμερα υπάρχουν τεχνικές και ιατρικός εξοπλισμός να μετρηθεί ο μεταβολισμός μας.
